Jovan Jovanović Zmaj – najveći liričar srpskog romantizma
Written by radiodjeca on 30/01/2018
„Ne razabiraj kad ćeš s ovog sveta poći, već na umu imaj kud si hteo doći.“ – „Jednom se živi“; J. J. Zmaj
Jedan od najvećih liričara srpskog romantizma, Jovan Jovanović Zmaj ili poznatiji kao čika Jova, rođen je 6. decembra 1833. godine u Novom Sadu. Osnovnu školu je završio u Novom Sadu, a dok gimnaziju završava u Novom Sadu, Halašu i Požunu. U Pešti upisuje studije prava, ali također je studirao u Pragu i Beču. Za vrijeme svog boravka u Beču, upoznaje Branka Radičevića koji kasnije postaje jedan od njegovih najvećih uzora.
Za vrijeme svojih studija uređivao je i pokretao razne časopise, poput: Javor, Zmaj (po ovom časopisu je i dobio nadimak Zmaj), Starmali, Žižu, Neven – časopis koji je bio namijenjen za djecu. U toku svoje karijere pisao je lirske, satirične, dječije i političke pjesme. „Đulići“ i „Đulići uveoci“ su njegove najznačajnije zbirke pjesama, gdje u prvoj piše o svom sretnom porodičnom životu a u drugoj piše o svom bolu za najmilijima. Pored te dvije zbirke pjesama, objavio je i „Pevanija“, „Druga pevanija“, „Snohvatice“ i „Devesilje“. Također je napisao i jednu pjesničku legendu „Vidosava Branković“ i jedan pozorišni šaljivi komad „Šaran“. Tokom svog života je napisao preko 450 dječijih pjesama.
Umro je 4. juna 1904. godine u Sremskoj Kamenici.
Melem
Daj mi ruku, da je vidim…
Ova ruka, ova mila,
kol’ko je već krasna cveća u moj život posadila.
Daj mi ruku, da j’ osetim…
Jer kad umor čelo smuti,
pod ovom je rukom duši
najmilije odahnuti.
Daj mi ruku, da je stisnem…
Jer kad stegne smrtna muka,
kad zatišti ljuta rana,
melem biće ova ruka.